پرسش :

آیا بهتر نیست انتخاب و گزینش را به خود مردم واگذار کنیم و با کنار گذاشتن مراجع رسمى احراز صلاحیت، افراد خود به تحقیق بپردازند و نامزد مورد علاقه خود را با آزادى بیشترى انتخاب کنند؟


پاسخ :
پاسخ این شبهه - که گاه با چاشنى هاى جذّاب و مردم پسند همراه است - این است که:

اولاً: تحقیق و جستجوى خود افراد در میان تعداد زیادى داوطلب و احراز شرایط در آنها، نیازمند صرف وقت و نیروى فراوان است که با وجود گرفتارى ها و مشغله هاى افراد ناممکن و یا حداقل بسیار مشکل است. به عنوان نمونه براى احراز این که داوطلبان سوء سابقه  کیفرى ندارند نیاز به مراجعه  فراوان و وجود دستگاه پاسخگوى بسیار فعال است که عملى شدن احراز همین یک شرط با توجه به تعداد مراجعین ماه ها طول مى کشد و اگر قرار باشد این شرط و برخى شروط دیگر توسط نهاد ثبت نام کننده از داوطلبان احراز و اعلام شود تا مردم به دارندگان آن شرایط رأى دهند و خود متحمّل زحمت نشوند، در این صورت این همان نظارت یک نهاد رسمى خواهد بود، که شبهه کنندگان در صدد گریز از آن بودند.

ثانیاً: تجربه به خوبى نشان داده است آنها که از پول، امکانات و روش هاى تبلیغى بیشتر و بهترى برخوردارند، عملاًً در چنین وضعیّتى موفق ترند و توانسته اند با تبلیغات جذّاب، کار را از مسیر آن خارج و خود یا داوطلبان مورد نظر خود را - اگر چه بدون وجود صلاحیت لازم براى تصدّى امور در ایشان - راهى مناصب تصمیم گیرى و اجرایى کنند.

ثالثاً: باید آزادى انتخاب مردم را با حفظ حقوق آنها همراه کرد؛ یعنى مردم هر جا که بدانند حقوقشان راحت تر تأمین شده است، آزادى بیشترى دارند و هر وقت که دچار تردید و ابهام و نگرانى بیشترى باشند، از آزادى کمترى برخوردار خواهند بود. پر واضح است که گزینش در میان مجموعه  ده نفرى که انسان به صلاحیت تمامى آنها و در نتیجه تضمین حقوق خود با انتخاب هر یک از آنها اطمینان دارند، بسیار راحت تر و بهتر از گزینش در میان مجموعه  افراد کثیری است که شناخت و تضمینى براى افراد وجود ندارد.

بنابراین، وجود نظارت های شورای نگهبان در حقیقت کمک کار و یاور مردم در انتخاب بهتر، آزادانه تر و به دور از تردیدها و دلهره هاست.[1]
 
پی نوشت: 
[1]. محمدتقى مصباح یزدى، پرسش ها و پاسخ ها، ج 2، ص 83 - 84.

منبع: اندیشه قم